Ders 4: Braille Harfleri (U-Z ve Özel Harfler)
U-Z ve Özel Harflerin Braille Karşılıkları
(Buraya U-Z ve Özel Harflerin Braille Nokta Görseli Gelecek)
Açıklamalar
Bu derste, Braille alfabesindeki son harfleri (U, V, X, Y, Z), uluslararası sistemde farklı bir mantıkla yer alan W harfini ve Türkçeye özgü sesleri karşılayan harfleri (Ç, Ğ, I, Ö, Ş, Ü) öğreneceğiz.
U, V, X, Y, Z harfleri genellikle bir önceki K-T grubundaki harflere **6 numaralı noktanın eklenmesiyle** (veya A-J grubuna 3 ve 6 numaralı noktaların eklenmesiyle) oluşturulur.
U-Z Grubu ve W Harfi:
- U (K + 6 veya A + 3 + 6): Nokta 1-3-6
- V (L + 6 veya B + 3 + 6): Nokta 1-2-3-6
- X (M + 6 veya C + 3 + 6): Nokta 1-3-4-6
- Y (N + 6 veya D + 3 + 6): Nokta 1-3-4-5-6
- Z (O + 6 veya E + 3 + 6): Nokta 1-3-5-6
- W: Nokta 2-4-5-6 (Bu harf, Braille sistemi geliştirildikten sonra Fransız alfabesine eklendiği için sistematik yapıya tam uymaz)
Türkçeye Özgü Harfler:
- Ç: Nokta 1-6
- Ğ: Nokta 1-2-3-4-5-6 (Tüm noktalar)
- I (Noktasız): Nokta 3-4
- Ö: Nokta 2-4-6
- Ş: Nokta 1-4-6
- Ü: Nokta 1-2-5-6
Not: Türkçe harflerin ve Ğ'nin Braille karşılıkları konusunda farklı kaynaklarda küçük değişiklikler olabilir. Burada yaygın veya MEB tarafından belirtilen kullanımlar esas alınmıştır.
Alıştırmalar
- Yukarıdaki listeden U-Z grubu ve özel harflerin nokta numaralarını inceleyin.
- Aşağıdaki harflere karşılık gelen nokta numaralarını yazın:
- V: ?
- Y: ?
- Ş: ?
- Ü: ?
- Aşağıdaki nokta numaralarına karşılık gelen harfleri yazın:
- 1-3-5-6: ?
- 2-4-5-6: ?
- 1-4-6: ?
- 3-4: ?
- Tüm öğrendiğiniz harfleri kullanarak aşağıdaki Türkçe kelimeleri Braille olarak yazmayı (noktaları çizmeyi) deneyin:
- GÜZEL
- YAĞMUR
- ÇİÇEK
- ŞEMSİYE
- ÖĞRENCİ
- VİŞNE
- PAZAR
(Özellikle Türkçe harflerin nokta kombinasyonlarına dikkat edin.)
« Önceki Ders: K-T Grubu | Braille Eğitimi Ders Listesi | Sonraki Ders: Rakamlar »