Ders 5: Braille Rakamları ve Noktalama İşaretleri
Rakam İşareti ve Temel Noktalama
(Buraya Rakam İşareti, Rakamlar ve Noktalama İşaretleri Görseli Gelecek)
Açıklamalar
Harfleri öğrendikten sonra, Braille sisteminde sayıları ve cümleleri yapılandırmak için kullanılan temel noktalama işaretlerini öğrenme zamanı geldi.
Braille Rakamları
Braille'de rakamlar için ayrı karakterler yoktur. Bunun yerine, özel bir **Rakam İşareti (Nokta 3-4-5-6)** kullanılır. Bu işaret, kendisinden sonra gelen A'dan J'ye kadar olan harflerin rakam olarak okunacağını belirtir:
- Rakam İşareti (⠼): Nokta 3-4-5-6
- 1: Rakam İşareti + A (⠼⠁)
- 2: Rakam İşareti + B (⠼⠃)
- 3: Rakam İşareti + C (⠼⠉)
- 4: Rakam İşareti + D (⠼⠙)
- 5: Rakam İşareti + E (⠼⠑)
- 6: Rakam İşareti + F (⠼⠋)
- 7: Rakam İşareti + G (⠼⠛)
- 8: Rakam İşareti + H (⠼⠓)
- 9: Rakam İşareti + I (⠼⠊)
- 0: Rakam İşareti + J (⠼⠚)
Çok basamaklı sayılar yazılırken rakam işareti sadece sayının başına konur. Örneğin, 10 sayısı "Rakam İşareti + A + J" (⠼⠁⠚), 25 sayısı "Rakam İşareti + B + E" (⠼⠃⠑) şeklinde yazılır.
Temel Noktalama İşaretleri
Yazının anlamını ve yapısını belirleyen noktalama işaretlerinin de Braille karşılıkları vardır. İşte en sık kullanılanlardan bazıları:
- Nokta (.): Nokta 2-5-6 (Aynı zamanda D harfine benzer ama alt sırada)
- Virgül (,): Nokta 2
- Soru İşareti (?): Nokta 2-3-6
- Ünlem İşareti (!): Nokta 2-3-5
- Noktalı Virgül (;): Nokta 2-3
- İki Nokta (:): Nokta 2-5
- Kesme İşareti (' / ’): Nokta 3
- Kısa Çizgi (-): Nokta 3-6
Not: Noktalama işaretleri genellikle harflerden farklı olarak Braille hücresinin alt noktalarını (2, 3, 5, 6) daha yoğun kullanır.
Alıştırmalar
- Rakam işaretinin (Nokta 3-4-5-6) nasıl yapıldığını canlandırın.
- Aşağıdaki rakamları Braille olarak yazın (Rakam işareti + ilgili harf):
- 7
- 4
- 9
- 0
- Aşağıdaki sayıları Braille olarak yazın (Rakam işareti sadece başta):
- 12
- 50
- 2025
- Aşağıdaki noktalama işaretlerinin nokta numaralarını yazın:
- Nokta: ?
- Soru İşareti: ?
- Virgül: ?
- Kesme İşareti: ?
- Basit cümleleri noktalama işaretleriyle birlikte Braille olarak yazmayı deneyin:
- ALİ GEL.
- KEDİ, KÖPEK.
- ADIN NE?
- YAŞASIN!
(Yazarken rakam işaretini ve noktalama işaretlerini doğru yerlerde kullanmaya dikkat edin.)
« Önceki Ders: U-Z Grubu | Braille Eğitimi Ders Listesi | Sonraki Ders »